Coaching oraz mentoring stają się w Polsce coraz bardziej popularne. Być może słyszałeś już te terminy, lecz masz o nich jedynie mgliste pojęcie? Sprawdź, jakie korzyści z coachingu może odnieść firma, pracownicy, a także każdy człowiek dążący do rozwoju.
Z czym kojarzy Ci się słowo „coach”? Z dużym prawdopodobieństwem zrozumiesz je jako angielski wyraz oznaczający „trenera sportowego”. Zbieżność słów nie jest tutaj przypadkowa. Inspiracją do powstania coachingu biznesowego był właśnie coaching stosowany w sporcie. To Timothy Gallwey, zajmujący się poprawianiem wyników sportowych dzięki mentalnemu treningowi, jest jednym z prekursorów coachingu. Okazuje się, że zarówno w sporcie, jak i innych dziedzinach, opracowywanie swoich umiejętności w umyśle oraz tworzenie motywacji wewnętrznej odgrywa dużą rolę w zwiększeniu swojej efektywności.
Coaching jest partnerską rozmową pomiędzy coachem a jego klientem, zwanym z angielskiego coachee. Dialog ten nie jest uregulowany ścisłymi zasadami. Najogólniej mówiąc, celem coachingu jest rozwój i zmiana dotycząca klienta w wybranym obszarze. Coach w swojej pracy skupia się na mocnych stronach i zasobach swojego klienta, a jego głównym narzędziem pracy jest stawianie pytań oraz motywowanie danej osoby. Można powiedzieć, że klient sam dociera do sposobu rozwiązania swojego problemu lub dokonania pożądanej zmiany, zaś coach jedynie mu w tym pomaga. Podobnie, jak trener sportowy, nie musi on osiągnąć mistrzostwa w danej dziedzinie. To klient zajmuje merytoryczne i formalne stanowisko w tej sytuacji, zaś coach przyjmuje rolę facylitatora i moderatora zmiany.
Coach pomaga dotrzeć klientowi do jego motywacji, wartości, przekonań oraz tożsamości, a także dokonać w nich potrzebnej przemiany. Mobilizuje go do działania, pomaga kształtować potrzebne umiejętności (np. przywódcze), a także współpracuje z nim w obraniu celu działania i opracowaniu jego programu.
Mentoring, podobnie jak coaching, ma zastosowanie w zwiększaniu kompetencji i zasobów pracowników organizacji. Mentor przyjmuje rolę mistrza, który ułatwia swojemu „uczniowi” odnalezienie się na danym stanowisku. Osoba korzystająca z mentoringu (czyli mentee) to zazwyczaj nowy pracownik w firmie, cechujący się niewielkim doświadczeniem, lecz posiadający wiedzę oraz predyspozycje do wykonywania konkretnych obowiązków. Może być to również pracownik zmieniający stanowisko. Mentor z kolei jest w stosunku do niego bardziej doświadczonym kolegą po fachu, który dzieli się swoją wiedzą i umiejętnościami oraz informacjami dotyczącymi kultury organizacji.
Usługi coacha lub mentora są przydatne, gdy danej osobie zależy na osiągnięciu pewnego celu, lecz przejawia pewne braki, które jej to uniemożliwiają, np. niedostatek wiedzy i umiejętności, brak wiary w siebie, niepewna samoocena.
Wyróżnia się wiele rodzajów coachingu, w zależności od tego, jakiego obszaru on dotyczy. Najczęściej jest to coaching biznesowy, który nastawiony jest na ulepszanie kompetencji oraz kształtowaniu zdolności menedżerskich u pracowników niższego i średniego szczebla. Dla osób na najwyższych stanowiskach przewidziany jest executive coaching, ukierunkowany na wzmocnienie kompetencji przywódczych i umiejętności podejmowania decyzji. Coaching może być skierowany nie tylko na pojedyncze osoby, lecz również zespoły (team coaching). Pozwala wtedy na polepszenie współpracy pomiędzy pracownikami, a tym samym zwiększeniu efektu ich działań.
Obecnie w Polsce coaching jest popularny w branży finansowego i bankowej. Często bywa również nakierowywany na pracowników działów marketingu oraz sprzedaży. Coaching może jednak również dotyczyć sfery osobistej człowieka i nosi wtedy nazwę life coaching.
Jeśli chcesz mieć pewność, że coach, z którym zamierzasz współpracować, jest osobą godną zaufania, sprawdź, czy jego kompetencje zostały formalnie potwierdzone. Na stronie ICF (International Coach Federation) znajduje się wykaz profesjonalnych coachów z różnych obszarów Polski.
Coaching i mentoring często są ze sobą mylone. Pomimo że używane są w nich podobne narzędzia, różnią się one w wielu aspektach. Coach nie musi charakteryzować się dużym doświadczeniem w danej dziedzinie, podczas gdy mentor jest osobą, która osiągnęła wysokie stanowisko w konkretnym obszarze i przewyższa swojego klienta. Coaching cechuje się większą swobodą, partnerską relacją i jest skoncentrowany na zmianie postaw, wartości, a nawet tożsamości. Z kolei mentor skupia się jedynie na zachowaniach klienta oraz często udziela mu rad, czego wystrzega się coach. Ciekawego rozróżnienia tych dwóch terminów dokonał Stephen Fairley. Z jego punktu widzenia coach jest osobą stawiającą na zadawanie pytań, zaś mentor w większym stopniu skupia się na dawaniu odpowiedzi.
Sabina Dłuska
Używamy cookies